Een laag zelfbeeld kan je somber maken, zorgen voor problemen met relaties, en je beperken in je leven. Dit is erg vervelend en niet nodig. Coaching bij een laagzelfbeeld helpt je beter en prettiger functioneren. Hier zet ik uiteen hoe ik dit doe.
– – –
Hieronder beschrijf ik elementen van mijn coaching bij een laagzelfbeeld. Niet elk element komt bij iedereen aan bod en veel elementen zijn geïntegreerd. Het is dus niet zoveel werk als het misschien lijkt! Vaak zijn 6 tot 10 sessies genoeg.
Er zijn ook mensen die spreken van een lage eigenwaarde, minderwaardigheidscomplex of onzekerheid. Vaak wordt er hetzelfde mee bedoeld en is dezelfde vorm van coaching een goede manier om hier wat aan te doen.
Coaching bij een laag zelfbeeld: het belangrijkste element
Juist bij een laag zelfbeeld is de relatie tussen coach/therapeut en client erg belangrijk. In het algemeen in therapie zorgt een goede, vertrouwde samenwerking tussen client en coach/therapeut voor 50 procent van het positieve effect. Jezelf blootgeven en dan merken dat je geaccepteerd, gewaardeerd en gezien wordt, helpt enorm. Ik doe dit door in jouw tempo steeds meer van jou aan het licht te brengen. Dat kan eng zijn, maar ik zorg voor een veilige setting. En ik help je je grenzen bewaken hierin, want ook dat is vaak een belangrijke verrijking voor mensen met een laag zelfbeeld: hun grenzen herkennen, erkennen en aangeven. Daarmee laat je jezelf zien dat je je eigen zorg waard bent.
Coaching bij een laag zelfbeeld: de doelen
Natuurlijk is een gezond zelfbeeld het primaire doel bij een coachingstraject van iemand met een laag zelfbeeld. Maar ik vraag klanten ook altijd tot welke problemen het lage zelfbeeld leidt en wat ze graag anders willen in hun leven en aan zichzelf. We zoeken daarmee naar je waarden – die dingen die echt belangrijk voor je zijn in je leven en je gelukkig kunnen maken. Daar leiden we dan concrete coachdoelen vanaf. Dit is belangrijk, omdat het bereiken van die doelen bijdraagt aan een beter zelfbeeld. Denk aan:
- Assertiviteit (voor jouw belangen opkomen, je mening geven, grenzen aangeven)
- Werkplezier of ambitie (doen wat je wilt en energie geeft)
- Verbinding met anderen (meer bevredigende sociale contacten)
- Balans (meer ontspanning en zelfzorg)
De doelen moeten realistisch zijn. We kijken we wat je wel kunt veranderen en ik help je accepteren wat je niet kunt veranderen.
Laag zelfbeeld vervangen door realistisch zelfbeeld
Een realistisch en goed zelfbeeld is natuurlijk een belangrijk doel voor mensen met een laag zelfbeeld. Vaak zoom je in op wat je niet goed doet, je mindere kanten, of vul je in hoe anderen je zien. Met verschillende oefeningen zorg ik dat je een realistisch zelfbeeld krijgt. Het is belangrijk dat je je sterke kanten gaat zien, erkennen en waarderen. Dat zorgt voor een beter zelfbeeld. Dus niet het ‘aardig zijn’ of ‘analytisch zijn’ of ‘goed kunnen luisteren’ afwaarderen, maar de waarde ervan zien, vooral ook hoe het betekenis geeft aan jouw leven én dat van anderen. Nog belangrijker is je mindere kanten te accepteren, en je kwetsbaarheid, zoals je onzekerheid. Want zelfbeeld en zelfliefde gaan hand in hand. Als je jezelf okee vindt, van jezelf kunt houden, ook al ben je imperfect, ben je niet afhankelijk van succes of waardering van anderen voor je zelfbeeld. Je bent al okee. Neemt niet weg dat wij sociale dieren zijn en allemaal liefde en waardering nodig hebben van anderen.
Negatieve overtuigingen over jezelf veranderen
Vaak zijn er hardnekkige negatieve overtuigingen over jezelf die je zelfbeeld ondermijnen, zoals: ik ben saai, ik ben niet de moeite waard, ik ben niet slim, ik ben niet goed genoeg, ik ben lelijk, ik ben dik, ik doe er niet toe. Als ik je coach, onderzoeken we welke overtuiging(en) bij jou spelen. Vanaf het moment dat de overtuiging wortel schoot (in je jeugd) in jouw geest ben je onbewust bezig geweest met bewijs ‘verzamelen’ voor de overtuiging. Er is als het ware een schoenendoos vol bewijs voor die negatieve overtuiging(en) in je geest ontstaan. Deze kun je niet weghalen. Wel kun je er een positieve doos naast zetten. Dat doe je door dagelijks stil te staan bij hoe jouw positieve eigenschappen die dag tot uiting kwamen, waar je tevreden over bent en de waardering die je die dag misschien kreeg. Maar het belangrijkste is dat je de negatieve overtuigingen niet de regie geeft. Je staat zelf aan het roer en bepaalt zelf wat je doet. Het gaat dan om het leven naar jouw waarden (wat voor jou belangrijk is), zodat jouw leven fijner en rijker wordt.
Negatieve gedachten over jezelf loslaten
Daarnaast is het belangrijk dat negatieve gedachten over jezelf of over je toekomst te herkennen en los te laten. Denk aan gedachten zoals ‘het ligt aan mij’, ‘dit komt niet goed’, ‘ik schiet tekort’, ‘ze vinden me stom’, ‘ze vinden me niet goed’, ‘iedereen vindt mij lelijk’. Als je je er door mee laat voeren kom je in een negatieve spiraal. Opmerken dus die negatieve gedachten en dan loslaten en je aandacht op iets anders richten. Het is een gedachte, geen feit. Bij elke negatieve gedachte kun je jezelf de vraag stellen: helpt deze gedachte mij aan een beter leven, om te leven naar mijn waarden? Zo niet, laten gaan en je richten op je waarden en hoe je daarnaar kunt leven.
Denkpatronen die je zelfbeeld ondermijnen herkennen en bedwingen
Andere ondermijnende denkpatronen zijn inzoomen op je tekortkomingen, je successen toeschrijven aan geluk, je fouten groot maken of persoonlijk (in plaats van door de context veroorzaakt). Kortom: het is belangrijk je denkpatronen te herkennen en bedwingen op een milde manier. Dat doe je o.a. met mindfulness (herkennen van negatieve denkpatronen en loslaten).
Laag zelfbeeld verbeteren: niet jezelf vergelijken met anderen
Jezelf vergelijken met anderen doen we allemaal en wordt in de psychologie ranking genoemd. Het geeft op zich niet als dit af en toe gebeurt, maar mensen met een laag zelfbeeld doen het veel en vergelijken zichzelf vooral met mensen die wel ‘dun’, ‘grappig’, ‘succesvol’, ‘zelfverzekerd’, ‘getrouwd’, etc zijn. Zo kom je er altijd bekaaid af. Sterker: door je lage zelfbeeld onderschat je jezelf waarschijnlijk en overschat je anderen.
Behalve dat vergelijken je een rotgevoel geeft, zorgt het voor afstand tussen mensen. Terwijl we juist in verbinding kunnen groeien en helen. Het is dus heel belangrijk om dit denkpatroon te leren herkennen en met mildheid bedwingen. Er niet aan toe geven! Dit gaat om disciplineren van je geest. Mindfulness oefeningen kunnen je hierbij helpen. Je leert zelf bepalen waar je je aandacht op richt.
Daarnaast is het belangrijk dat je gedrag verandert dat het vergelijken in de hand werkt. Denk hierbij vooral aan het gebruik van social media. Hoewel we allemaal weten dat iedereen vooral positieve berichten en gunstige foto’s plaatst, geven social media mensen met een laag zelfbeeld toch vaak de bevestiging dat zijzelf of hun leven niet voldoen.
Laag zelfbeeld verbeteren: je verbinden met (de juiste) mensen
In plaats van vergelijken met anderen is het belangrijk om je te richten op verbinding met anderen. Door je meer verbonden te voelen, voel je je meer geaccepteerd en beter. Het is daarbij ook belangrijk dat je je kwetsbaarheid toont bij veilige mensen, mensen die daar respectvol en warm mee om kunnen gaan. Ik help je als coach bewust te kiezen op wie je je richt, in wie je energie steekt en hoe je meer verbinding krijgt met (deze) mensen. Onder meer door je niet te richten op mensen die veel met ranking bezig zijn of zich meerderwaardig gedragen, maar op mensen die ook met verbinding bezig zijn en zich gelijkwaardig opstellen. Het liefst mensen die zich kwetsbaar durven opstellen, die dus niet altijd mooi weer spelen.
Ondertussen kun je je kwetsbaarheid aan mij laten zien, kunnen we samen je moeilijke gevoelens met mildheid onderzoeken, wat helend werkt. Dit is een van de belangrijkste elementen in coaching bij een laag zelfbeeld.
Laag zelfbeeld verbeteren door je innerlijke criticus gerust te stellen
Mensen met een laag zelfbeeld hebben allemaal een innerlijke criticus die streng kijkt hoe ze zijn en doen. De strijd aangaan met de innerlijke criticus werkt echter niet, je zegt dan eigenlijk: dit is niet goed aan mij, wat je weer een slecht gevoel geeft. Het helpt om je innerlijke criticus als een kind te zien dat je gerust moet stellen. De innerlijke criticus is immers in je kindertijd ontstaan, met de bedoeling om te zorgen dat je liefde en veiligheid vindt. Die innerlijke criticus dacht dat je perfect moest zijn, of flink, of lief, dan pas kreeg je liefde. Daarnaast kun je beginnen met aardig tegen jezelf praten, in plaats van kritisch. Op deze manier ontstaat er een nieuwe stem in je die steeds sterker wordt. Ook dit element van de coaching is erg belangrijk, we gaan daar veel mee oefenen.
Laag zelfbeeld verbeteren door ongezonde gedragspatronen te doorbreken
Misschien vermijd je dingen die goed voor je zouden zijn, of misschien geef je geen grenzen aan, misschien probeer je overal controle over te hebben. Al dit soort gedrag ondermijnt je. Het is dus belangrijk dit gedrag te vervangen door gezond gedrag gericht op je waarden en rekening houdend met je kwetsbaarheid, die we aan het begin van de coaching hebben ontdekt. Dus niet proberen altijd aardig of perfect te zijn, maar met respect voor de ander goed voor jezelf zorgen, opkomen voor jouw behoeften en belangen. Door beter voor jezelf te zorgen, laat je jezelf zien: ik ben dit waard.
Leren omgaan met angst en onzekerheid
Angst kan je beletten te doen wat goed voor je is, je gaat vermijden. Angst voor afwijzing, voor oordelen, voor fouten, voor teleurstelling, voor falen. De angst heeft dan veel te veel macht en het is belangrijk om de angst te leren hanteren. Onzekerheid is ook een vorm van angst. Je kunt je onzeker voelen als je niet weet hoe mensen over je denken, of als je niet weet of je iets kunt.
Het accepteren van angst en onzekerheid is belangrijk. Je angst toelaten helpt je al uit de greep ervan. Voor het aangaan en accepteren van angst en onzekerheid doen we verschillende oefeningen. Ook leren omgaan met tegenslag helpt. Je leert het de juiste betekenis geven en de emoties verwerken.
Zelfcompassie ontwikkelen
Zelfcompassie betekent vriendelijkheid bij pijn. Het is je innerlijke vangnet. Je kunt het toepassen elke keer als je je rot voelt, bijvoorbeeld omdat een negatieve overtuiging over jezelf is geactiveerd. Zelfcompassie is wat anders dan zelfmedelijden of verzuipen in je emoties. Emoties wegdrukken of rationaliseren vervreemd je van jezelf en geeft extra spanning (de bal onder water duwen). Als je de emotie erkent en toelaat, krijg je er meer zicht op (de bal mag er zijn, en hij kan zo ook wegdrijven). Zelfcompassie helpt je om dit te doen. Zelfcompassie ontwikkelen is erg belangrijk, ik ben je ‘model’, mijn compassie voor jou is je voorbeeld, het helpt om van mij te horen wat je tegen jezelf kunt zeggen als je je rot voelt, door een nare gedachte of gebeurtenis. Je wordt een veilige, fijne metgezel voor jezelf.
Laag zelfbeeld verbeteren door trauma’s te verwerken
Het kan goed zijn dat je als kind nare dingen hebt meegemaakt of aandacht en liefde hebt gemist, die voor een laag zelfbeeld hebben gezorgd. Het trauma is een gevoelige plek die steeds opnieuw pijn kan doen. De oude pijn wordt als het ware geactiveerd in nieuwe situaties. Vaak is het destijds onderdrukt en niet verwerkt. Door ruimte te maken voor oude pijn en daar met compassie mee om te gaan, kan het helen. Dit is een traag proces waarbij we met kleine stapjes de diepte in gaan. Ik zorg ervoor dat je de veiligheid voelt om dit te doen. Je gevoelige plek wordt langzaam minder gevoelig en dat geeft een sterker gevoel. Bij ernstige trauma’s door bijvoorbeeld seksueel misbruik of mishandeling raad ik EMDR-therapie aan. Dat kan tijdens of voor de coaching, bij een EMDR-therapeut.
Coaching bij een laag zelfbeeld
Je hebt nu een beeld van hoe coaching bij een laag zelfbeeld eruit ziet. Misschien wil je weten hoe lang je coaching nodig hebt en wat de kosten zijn. Dat hangt van verschillende factoren af. Hoe snel kun je stappen zetten, hoeveel oefen je thuis? Reken op 6 tot 10 sessies van 1 uur. De kosten zijn €75 excl. BTW per uur. Coaching wordt niet vergoed, maar wellicht wil je werkgever bijdragen. Zeker als een laag zelfbeeld zorgt voor slechter functioneren (dingen vermijden of overmatig veel controle willen) of stress op het werk is dit reëel.
De coaching met mindfulness combineren werkt heel goed. Mindfulness zorgt voor een grotere mate van zelfbewustzijn, een milde houding en leert je loslaten. In dat geval kom je 8 x 1,5 uur bij mij en oefen je dagelijks 40 minuten thuis met mediteren (lees: je geest temmen, loslaten). Dit kost €880 excl. BTW. In dit geval kun je een deel vergoed krijgen als mindfulness (MBSR) door je zorgverzekeraar wordt vergoed.
Senior coach, ervaren in coachen bij een laag zelfbeeld
Ik ben Lisette Wevers, senior coach, relatietherapeut en mindfulness trainer. Werkzaam in Amsterdam IJburg. Mijn stijl is warm, diepgaand en waardegericht. Ik ben WO opgeleid en erkend door NOBCO en VMBN (beroepsverenigingen).