Bijna alles is kwetsbaar en vergankelijk. Ook wijzelf. Omdat we daar liever niet bij stilstaan vergeten we te zorgen voor de dingen die ertoe doen. Neuropsycholoog en auteur Rick Hanson legt uit waarom we kwetsbaarheid beter kunnen omarmen.
Sommige dingen zijn robuust en duurzaam, zoals de liefde van een moeder voor haar kind. Andere dingen breken, scheuren, vallen uiteen, of eroderen tot stof – ze zijn in wezen fragiel. Ik ken iemand die een berg beklom en net een haak in een spleet had geslagen, toen de granieten uitstulping waarop hij met zijn voeten stond, afbrak.
Mensen zijn kwetsbaar
Mensen worden ziek en sterven. Glazen breken, mensen behandelen je slecht, fijne gevoelens vervagen. Een gevoel van rust en waarde kan makkelijk onderuit gehaald worden. Oorlogen breken uit en eindigen slecht. Planeten warmen op en orkanen vagen steden weg. Aardbevingen veroorzaken tsunami’s.
Een leven is als een kaartenhuis en een kleine zucht – een verkeerde inschatting, een ongeluk, pech – kan het omver blazen. Over miljarden jaren zal de zon een ster worden en zal alles op aarde verdwijnen. Alles is kwetsbaar, fragiel.
Kwetsbaarheid onderschatten
Soms overschatten we de kwetsbaarheid van dingen, als we onze innerlijke kracht of die van anderen niet herkennen. Maar ik denk dat we vaker de ware kwetsbaarheid van dingen onderschatten. Het is eng om stil te staan bij de kwetsbaarheid van ons lichaam, onze aarde, ons financiële systeem, of hoe onze band met anderen ons kwetsbaar maakt. Het is eng en het stemt nederig – wat mensen beide niet prettig vinden. Maar als we kwetsbaarheid niet herkennen, missen we de kans om te zorgen voor de dingen die ertoe doen. Dan worden we onnodig verrast als het kaartenhuis omver wordt geblazen.
Met kwetsbaarheid omgaan
We kunnen beter kwetsbaarheid omarmen, het helder zien en ons erover ontfermen. En ons vredig wortelen in de waarheid dat het leven onderhevig is aan verandering en eindig is. En putten uit onze bronnen om met die kwetsbaarheid om te gaan. Hoe? Wees je eenvoudigweg bewust van de kwetsbaarheid van dingen. Zie hoeveel kapot gaat en hoeveel er nog meer kapot kan gaan en zal gaan: fysieke dingen, relaties, projecten, soorten, het ecosysteem, levens, maatschappijen. Wees je bewust van het ongemakkelijke gevoel dat daarmee gepaard gaat. Gebruik je stabiliteit, veerkracht en herstellend vermogen, om het ongemakkelijke gevoel te doorstaan.
Kwetsbaarheid waarderen
Waardeer de kwetsbaarheid, die de dingen juist zo waardevol maakt. Zie de kwetsbaarheid van anderen, hun pijn, hun verlies. Zie de kwetsbaarheid van hun gevoelens, hun eigenwaarde en hun welzijn. Gebruik deze wetenschap om je hart voor anderen te openen, ook voor degenen die moeilijk voor je zijn. Dit voorkomt hardheid en onvriendelijkheid. Zie de kwetsbaarheid van je eigen leven, van je dromen en je hoop. Waarom nog een dag wachten met datgene doen wat kan helpen je dromen waar te maken? Bekijk waar je onnodig kwetsbaar bent, misschien te gevoelig voor kritiek, te veel onderhevig aan stemmingswisselingen, te vatbaar voor ziekten, te twijfelachtig, te alleen, of financieel niet veilig genoeg. Doe wat je hart je ingeeft om beter om te gaan met kwetsbaarheid in en van onze wereld. En probeer vrede te hebben met het feit dat uiteindelijk alles uiteen valt. Alles barst. En toch heeft deze waarheid een mooie kant, zoals Leonard Cohen zegt: “Er zit een barst in alles. Dat is hoe het licht erin kan schijnen.”
Meer over kwetsbaarheid
Kwetsbaarheid tonen is moedig
