Dromen durven doen - boekentip

Van Dromen durven doen – geschreven door Ben Tiggelaar -, zijn maar liefst al 350.000 exemplaren verkocht. Het boek staat vol inzichten en adviezen om je leven te veranderen. Tiggelaar leert je jezelf te managen, zodat je je doelen bereikt. De belangrijkste inzichten uit het boek.

Veel goede voornemens houden we niet vol, omdat we slechts bedenken wat we willen bereiken. Om te veranderen is het nodig je wens te vertalen naar het gedrag dat ervoor nodig is. Niet je capaciteiten, doelen en plannen bepalen of een verandering slaagt, maar je dagelijkse acties. Daarmee bedoelt Tiggelaar zowel je gedrag als je gedachten en gevoelens. Vaak zitten automatische gewoonten in de weg als je iets wilt veranderen. We onderschatten de macht van gewoontes en overschatten de kracht van keuzes. Kortom: om iets te bereiken wat we graag willen, moeten we onze gewoontes veranderen. En daarvoor moeten we eerst tegen ons gevoel ingaan. Nieuw gedrag levert namelijk vaak pas op de lange termijn iets op. Op de korte termijn is het meestal niet prettig.

Nieuw gedrag leer je op drie manieren:

– door directe ervaring (leer van je succes uit het verleden)

– door ons ervaringen voor te stellen (je stelt je bijvoorbeeld voor om 5 kilo lichter te zijn)

– door ervaringen van anderen (je kijkt naar anderen die succesvol zijn)

Meten en belonen

Als je je gedrag wilt veranderen, helpt het dit meetbaar te maken en te belonen, schrijft Tiggelaar. Als je meer wilt bewegen, kun je je bijvoorbeeld ten doel stellen om drie keer per week een half uur hard te lopen.

Wat ook helpt is je het probleem dat je hebt als de verandering niet lukt, levendig voor te stellen. Stel jezelf bijvoorbeeld 10 kilo zwaarder voor. Of stel je voor hoe belabberd je je voelt als je vanavond niet gaat hardlopen, maar televisie gaat kijken.

Als je je aan je goede voornemen gehouden hebt, beloon jezelf dan meteen. Het straffen en veroordelen van jezelf werkt alleen even op de korte termijn. Belonen is veel beter. Jij moet het als beloning ervaren en het kan beter geen materiële beloning zijn. Geef jezelf in ieder geval telkens een compliment en vraag eventueel of je partner dit ook wil doen. Complimenteren werkt erg goed. En denk direct na het gedrag aan je doel. Zo verbind je je gedrag aan het doel.

Geen snelle bevrediging

De belangrijkste veranderingen in je leven draaien om het overwinnen van onze natuurlijke zucht naar snelle bevrediging, legt Tiggelaar uit. Wat nodig is om vol te houden is de acceptatie van een bepaalde mate van onzekerheid en het kunnen uitstellen van het kunnen incasseren van beloningen. Als je een directe bevrediging van een oppervlakkige behoefte kunt uitstellen of afwijzen (bijvoorbeeld televisie kijken), kun je daar een andere beloning voor terugkrijgen: het gevoel iets goed te doen. Veranderen gaat er vooral om steeds meer van dit soort momenten te creëren.

Stap voor stap

Om een duidelijk beeld te krijgen van de stappen die nodig zijn om je doel te bereiken, begin je bij het doel en ga je van daaruit steeds een stap terug. Waar sta je een stap voor je doel? En de stap daarvoor? Bedenk alle tussenstappen, tot je bij het punt bent waar je nu staat. Focus je niet op gedrag dat nu nog te ver van je af staat. Richt je op de stap die je nu wel kunt maken. Je hoeft niet in een keer de marathon te lopen. Een half uur stevig wandelen is al een mooie eerste stap. Door je doelen en gedragingen nauwkeurig te omschrijven focussen je hersenen automatisch op dingen die daarbij helpen.

Bereid moeilijke momenten voor

Natuurlijk komen er lastige momenten. Het weer wordt slecht waardoor het hardlopen onaantrekkelijk is, er trakteert iemand op je werk, terwijl je aan de lijn bent, etcetera. Door van tevoren te bedenken welke moeilijke momenten er kunnen komen en te plannen wat je dan doet, houd je het beter vol. Door op dat moment actief ander gedrag te vertonen dan het ongewenste is de kans kleiner dat je terugvalt. Ga bijvoorbeeld tien minuten buiten wandelen als iemand je taart aanbiedt op je werk. Oefen dit van tevoren in je hoofd. Wat ook helpt is jezelf toespreken in crisissituaties. Bedenk van tevoren wat je tegen jezelf zegt.

Bedenk ook dat juist aan het begin van een verandering gevoelens van onzekerheid en frustratie opduiken. En probeer stress en uitputting te vermijden, die ondermijnen je discipline en zorgen ervoor dat je terugvalt op automatisch gedrag.

Tips van Ben Tiggelaar:

Neem de tijd om te bedenken wat je echt belangrijk vindt in het leven
Stel jezelf haalbare doelen
Vertaal je doelen naar meetbaar gedrag
Beloon jezelf direct na goed gedrag
Blijf niet achterom kijken
Schenk niet veel aandacht aan negatieve dingen, aan belemmeringen
Blijft niet hangen in een negatief zelfbeeld, pessimisme of cynisme
Bepaal je doelen en de manier waarop je deze gaat bereiken vanuit je bestaande vaardigheden en talenten
Gebruik zowel je verstand als je gevoel bij keuzes
Herinner je je successen
Voorkom stress en uitputting
Als je hebt besloten, betrek dan je naasten bij je veranderpoging
Gebruik geheugensteuntjes: briefjes op je spiegel en in je portomonnee
Als je fatalistische gedachten hebt of piekert: STOP onmiddellijk daarmee en denk meteen aan iets wat je geweldig hebt gedaan
Doe dingen die je moeilijk of niet leuk vindt ’s ochtends
Denk niet in termen van slagen en falen, maar in ‘leren’
Blijf jezelf belonen tot je gedrag geautomatiseerd is, maar hou terugval in de gaten
Een terugval is niet erg, als je er iets van leert
Bedenk dat je niet alles in de hand hebt en richt je op wat je kunt doen