Wat is het verschil tussen relatietherapie en relatiecoaching? Wanneer heb je relatietherapie nodig en wanneer volstaat relatiecoaching?
Het verschil tussen relatietherapie en relatiecoaching, paar punten
- Relatiecoaching is meer gericht op gedrag en overtuigingen die een rol spelen bij de relatieproblemen.
- Relatietherapie legt meer focus op de emoties en onvervulde hechtingsbehoeften (bijvoorbeeld kritisch of defensief worden, omdat je je niet gezien of afgewezen voelt) .
- Relatiecoaching is meer oplossingsgericht.
- Relatietherapie is meer groeigericht zodat oplossen makkelijker wordt: ontvankelijk worden voor elkaars gevoelens en behoeften en duidelijk worden over je eigen gevoelens en behoeften.
- Relatiecoaching is korter, meestal maximaal 8 sessies.
- Relatietherapie duurt vaak langer: 8 tot 20 sessies.
- Relatiecoaching is geschikt bij oppervlakkige problemen of behoeften.
- Relatietherapie is meer geschikt bij hardnekkige problemen, onvervulde behoeften en acute crisissen.
- De kosten zijn voor beide per sessie ongeveer hetzelfde.
- Beide worden niet vergoed.
Het verschil tussen relatietherapie en relatiecoaching
Net als bij individuele coaching is relatiecoaching praktischer. Het is meer gericht op gedrag, overtuigingen en oplossingen, dan therapie. Relatietherapie is meer gericht op de laag eronder: de emotionele laag en de emotionele behoeften. Deze uitleg is wat kort door de bocht, want ook relatiecoaches staan stil bij emoties en behoeften. Een relatietherapeut weet je echter dieper in contact met jezelf te brengen, helpt je gevoelens te doorvoelen, je verlangens te herkennen en die in kwetsbaarheid te uiten. Ook leer je beide ontvankelijk te zijn voor de kwetsbaarheid van je partner en daarmee om te gaan. Zodat de relatie emotioneel veilig wordt en er diepere verbinding komt, waarin alles besproken kan worden en je samen oplossingen kunt vinden.
Wanneer relatietherapie en wanneer relatiecoaching
Relatietherapie is nodig als patronen meer rigide zijn, moeilijker te veranderen en er meer harde emoties zijn die de emotionele verbinding in de weg staan. Daar zitten vaak diepe wortels onder. Unmet needs van vroeger, oud zeer of relatiezeer, en angsten (denk aan verlatingsangst of angst voor afwijzing) zorgen voor harde emoties en rigide reacties. Zodra ze geraakt worden, activeert dit valse overtuigingen en niet werkend gedrag. Therapie helpt nare gevoelens te verzachten en vanuit acceptatie van je eigen en elkaars kwetsbaarheid je open te stellen. Dat kan als je vanuit kwetsbaarheid nieuwe, veranderende, emotionele ervaringen opdoet. Relatietherapie is ook geschikter als er een acute crisis is, waardoor jullie erg van slag zijn, bijvoorbeeld door overspel, ziekte, of iets anders.
Is relatietherapie enger dan relatiecoaching?
Voor veel mensen is het een grote stap om in relatietherapie te gaan. Dat beseffen therapeuten en ze houden daar rekening mee. De eerste sessies zijn gericht op het krijgen van inzicht, wie zijn jullie, wat is jullie context, welke verledens dragen jullie in je, wat willen jullie bereiken. En ook: welke nare gevoelens zijn en, waardoor worden die getriggerd en wat doen jullie dan? In deze sessies ontstaat er ook als het goed is een goede band tussen de therapeut en de cliënten. Met openheid, eerlijkheid, acceptatie, empathie. In de loop van de therapie ga je steeds wat dieper in op de gevoelens, gevoelige plekken, behoeften, angsten. De therapeut volgt jullie tempo bij het verdiepen, maar houdt wel de focus op emoties en wat die vertellen in plaats van op de inhoud.
Voorbeeld relatiecoaching
Stel je hebt onenigheid over de opvoeding van jullie kinderen. Bij relatiecoaching zul je bijvoorbeeld helder krijgen dat de een vrijheid voor de kinderen erg belangrijk vindt en de ander duidelijkheid: regels, structuur. Door vragen van de relatiecoach zal de een bijvoorbeeld ook aangeven dat hij bang is dat de vrijheid tot risico’s leidt. Dat de kinderen te weinig discipline krijgen en dingen daardoor misgaan. De ander zal aangeven dat hij het bij de regels en structuur benauwd krijgt en bang is dat de kinderen hun speelsheid kwijtraken. Dan gaan jullie kijken naar de voordelen van elkaars waarden. De relatiecoach zal ook benadrukken dat jullie beide het beste voor jullie kinderen willen en jullie elkaar ook aanvullen, juist door de verschillen.
Resultaat relatiecoaching
Zo krijgen jullie begrip voor elkaar, staan meer open voor elkaar en leren beter luisteren en vragen stellen. Het wordt makkelijker om te overleggen. De een zal misschien meer steun willen bij het verschaffen van duidelijkheid, de ander meer support voor het geven van ruimte. Veel stellen zullen er dan wel uit komen. Je hebt nieuwe vaardigheden geleerd (luisteren, doorvragen, openstaan voor een andere waarde/waarheid) en kunt ook andere problemen oplossen.
Voorbeeld EFT relatietherapie
Stel dat dezelfde kwestie speelt, maar met wat heviger reacties op elkaar of juist meer verwijdering in de relatie. In EFT relatietherapie onderzoek je eerst hoe de interacties gaan. Bijvoorbeeld: bij de discussie wordt de een boos, de ander trekt zich terug en dat patroon wordt steeds heviger. Je onderzoekt daarna welke emoties dit patroon voeden. De een voelt zich bijvoorbeeld boos (jij houdt geen rekening met mij), de ander voelt zich gestrest (ik sta er alleen voor). Je spreekt naar elkaar uit: ‘Als ik boos ben, ga ik kritiek geven, maar eigenlijk probeer ik je te bereiken’; ‘Als ik gestrest raak, trek ik mij terug, maar eigenlijk probeer ik mijzelf en onze relatie te beschermen tegen escalatie’. Zo neem je verantwoordelijkheid voor je eigen reactie. De therapeut zal uitleggen hoe jullie reacties op elkaar ingrijpen, bijvoorbeeld: ‘En hoe meer de een zich uit stress terugtrekt, des te bozer de ander wordt. En hoe bozer de ander wordt, hoe meer de een zich terugtrekt. En dit onveilige patroon staat tussen jullie in, dat kunnen jullie samen stoppen.’
Verdieping in relatietherapie
Later in de relatietherapie gaat de therapeut dieper in op de emoties. Onder de harde emotie van boosheid ontdek je bijvoorbeeld dat er een gevoel van machteloosheid is. En nog later, kan het zijn dat een innerlijke wond voelbaar wordt. ‘Als hij ze hun gang laat gaan, dan voelt het alsof ik kopje onder ga.’ Dat kan dan herinneringen oproepen, bijvoorbeeld: ‘Ik moest mij vroeger zelf maar redden, mijn ouders hadden het te druk. Als ik dat gevoel weer heb, is dat bijna niet te verdragen, dan wil ik zo graag steun.’ De situatie van nu raakt dus diep van binnen een oude wond. Door hierbij stil te staan, erkenning te krijgen dat dit moeilijk en naar was en een warme reactie te krijgen, heelt er iets.
Uit je overleefstrategie
Door ook te onderzoeken wat je nodig had als kind en wat je nu nodig hebt als je je weer zo voelt, kun je je beter gaan uiten. Je partner snapt nu waarom je zo uit je plaat gaat als iets te moeilijk voor je wordt. Deze verdieping gebeurt bij beide partners, vaak gaat dit bij de een sneller dan bij de ander. Het je echt kwetsbaar uiten naar elkaar gebeurt pas als beide daar klaar voor zijn, zodat je hier verbindende ervaringen mee opdoet. Zo raak je beide beter emotioneel afgestemd op jezelf en elkaar. Iets wat veel mensen vroeger hebben gemist. Doordat je je eigen en elkaars gevoelige plekken nu kent, zul je sensitiever met elkaar omgaan. Natuurlijk schiet je ook dan nog wel eens in een oude reflex, maar daar kun je dan beide begrip voor opbrengen en snel de verbinding weer herstellen.
EFT relatietherapie
Bij EFT relatietherapie heeft de therapeut altijd een hechtingsbril op. Ik zie dat het terugtrekken of elkaar bekritiseren of aanvallen geen karaktereigenschappen zijn, maar beschermingsmechanismen. Een EFT relatietherapeut snapt dat ze actief worden doordat hechtinsgwonden, of hechtingsangsten getriggerd zijn. Ik weet dat de unmet needs boven water moeten komen, zodat daar nu meer rekening mee gehouden kan worden. Dat de hechtingswonden erkent en verzacht moeten worden. Ook begrijpt een EFT therapeut dat vroegere ervaringen vormend zijn voor je vertrouwen in jezelf en in anderen. Door nieuwe ervaringen op te doen vanuit kwetsbaarheid, kunnen ook die hardnekkige overtuigingen over jezelf en anderen veranderen.
Pleidooi voor relatietherapie
Alleen het hart kan het hart van een ander raken. Delen wat je emotioneert, wat kwetsbaar is, dan ben je er echt, dan kan echte verbinding ontstaan. Iedereen heeft verlangens en angsten. Iedereen heeft manieren ontwikkeld om zichzelf te beschermen en om door te gaan. Dat was als kind nodig. Maar als we echte verbinding willen met onszelf en anderen, dan moeten we deze oude jas van ons afwerpen omdat hij ons ook kan belemmeren in onze persoonsgroei. EFT relatietherapie geeft mij de tools om jullie daarbij te helpen.