Praten over irritaties in je relatie is niet altijd makkelijk, zeker niet als je je nog geïrriteerd voelt of boos bent. Maar goed kunnen praten over irritaties is essentieel voor een goede relatie. Hier vind je 8 tips voor een goed gesprek, waarmee je irritaties in je relatie oplost en je relatie verbetert. 

Uitzicht over een bergweide naar rotsige bergentoppen. Sfeerbeeld bij het blog: Praten over irritaties in je relatie van coach en relatietherapeut Lisette Wevers in Amsterdam

Niet met de verkeerde toon praten over irritaties in je relatie

Als ik vroeger thuis kwam van mijn werk, snakte ik naar rust. De kinderen waren nog klein en tot mijn ergernis kwam ik terecht in een huiskamer vol speelgoed, en een keuken vol afwas. Geërgerd vroeg ik dan aan mijn man waarom het zo rommelig was. Hij voelde zich terecht bekritiseerd. Na een lange dag met de kinderen én werken was hij ook moe. Ik kreeg vaak een sneer, er ontstond een meningsverschil of een ongemakkelijke stilte. Een vervelende situatie. En dit allemaal door mijn toon! Taalkundige Deborah Tannen wijst ons op het feit dat communicatie uit drie elementen bestaat.

Drie elementen van communicatie

  • Expliciete inhoud. In mijn geval: wat is de oorzaak van deze troep in de kamer?

  • Emotionele lading: irritatie, schuld. In mij geval kon mijn opening van het gesprek onmogelijk een positieve sfeer creëren.

  • Impliciete uitingen over de aard van de relatie. Ik stelde mezelf boven hem en beoordeelde hem op haar prestaties in zijn rol als vader.

Het effect van een (on)vriendelijke toon

Onderzoeksresultaten wijzen uit dat het tweede en derde element, die beiden vallen onder de toon van een gesprek, grote impact hebben op de uitkomst van een gesprek. Een relatie is gebaseerd op interacties. Een herhaaldelijk kritische, snauwende of teleurgestelde toon kan daarom een relatie behoorlijk uit balans brengen. Voor iedere slechte ervaring zijn er minstens vijf goede ervaringen nodig om de balans te herstellen. Ik leerde geleidelijk om een vriendelijke toon te gebruiken, mijn man werd gelukkiger en onze huiskamer minder rommelig. Hoe kreeg ik dit voor elkaar?

1. Praten over irritaties in je relatie in een positieve toon 

Wees je bewust van je toon, let er op dat je niet onnodig negatief overkomt. Bedenk als je toch vervalt in een negatieve toon, wat het resultaat zal zijn. Vergelijk het met de resultaten van je gesprekken met een positieve en neutrale toon.

2. Bedenk een positief doel voor het gesprek

Bedenkt wat je doel is in een gesprek. Wil je gelijk hebben, iemand op zijn fout wijzen, wil je je ei kwijt of voer je iets in je schild. Deze onderliggende drijfveren leiden tot een negatieve toon. Houd een positief doel voor ogen, zoals uitzoeken wat er aan de hand is, eerlijk of empathisch zijn, je relatie verbeteren of simpelweg een probleem oplossen.

3. Een constructieve houding 

Zorg dat je eerst een positieve instelling hebt en verwantschap voelt. Bedenk welke belangen jullie gemeen hebben. Realiseer je dat bazig doen averechts werkt. En neem de tijd om aandacht aan je relatie te besteden voor je over een probleem begint.

4. Kijk uit met boosheid bij irritaties in je relatie

Wees voorzichtig met woede. Boosheid geeft je een seintje dat er onrecht is en geeft je energie om ertegen te vechten, maar de manier waarop woede geuit wordt kan invloed hebben op je gesprekken. Evolutie heeft ervoor gezorgd dat we, uit zelf bescherming, fel reageren op een boze toon. Als iemand schreeuwt valt er daarom vaak een stilte. Het is gewoon heel moeilijk om echt te luisteren naar iemand die op boze toon tegen je praat.

5. Rust in je lichaam

Rust in je lichaam kan zorgen voor rust in je hoofd. Dit verzacht vanzelf je toon. Als je zelf ontspannen een gesprek aangaat, verloopt de conversatie een stuk soepeler. Als je irritatie voelt of boos bent, benoem dit dan aan jezelf. Adem dan rustig in en uit om jezelf te kalmeren. Ontspan je spieren, je ogen, keel en borst. 

6. Kies zorgvuldig je woorden 

Gooi geen olie op het vuur door te overdrijven en te beschuldigen. Woorden zoals ‘nooit’ of ‘altijd’, beledigingen, schelden en iemand voor gek uitmaken, zijn olie op het vuur. Gebruik passende woorden die niet provoceren. Zeg geen dingen waarvan je weet dat je er spijt van krijgt.

7. Kom voor jezelf op

Het is uiteraard niet de bedoeling dat een positieve toon resulteert in dat je niet meer voor jezelf opkomt. Wees eerlijk en assertief. Laat de ander weten welke behoeften jij hebt, wat je graag wilt. Dan hoeft de ander het ook niet tussen de regels te lezen of aan te voelen.

8. Communiceer vanuit zelfinzicht

Zoek de kwetsbare gevoelens achter je boosheid. Benoem de onderliggende gevoelens, zonder de ander aan te wijzen als veroorzaker daarvan. Ik ben bijvoorbeeld gaan zeggen: “Als ik de rommel zie na een dag werken, voel ik me onrustig.” Negatieve gevoelens betrekken op anderen is ook slecht voor jezelf, je geeft dan de macht over je emoties uit handen. Boeddha zei ooit: “Boos worden op anderen is als hete kolen gooien met blote handen. Beide zullen zich branden.

Als praten over irritaties in je relatie niet lukt

Kom je er samen niet uit? Dan is relatietherapie een goede optie. Met begeleiding pak je de wortels van jullie irritaties en relatieprobleem aan.